11/07/2014
Οι πληθυσμοί των ψαριών στη Μεσόγειο θάλασσα εμφανίζουν συνεχή και ανησυχητική μείωση κατά τα τελευταία 20 χρόνια, σύμφωνα με μια νέα ελληνική επιστημονική έρευνα.
Η νέα αυτή μελέτη κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, καθώς ενώ σε άλλες περιοχές της Ευρώπης, ιδίως στον Ατλαντικό, έχει υπάρξει σταθεροποίηση ή ακόμη και αύξηση των αλιευτικών αποθεμάτων κατά την τελευταία δεκαετία, στη Μεσόγειο η κατάσταση επιδεινώνεται διαχρονικά. Οι ερευνητές του Ελληνικού Κέντρου Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), με επικεφαλής τον Παρασκευά Βασιλακόπουλο, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο διεθνούς κύρους περιοδικό βιολογίας «Current Biology», αναλύουν τη δυσοίωνη κατάσταση για εννέα είδη ψαριών και εισηγούνται αυστηρότερα μέτρα επιτήρησης της αλιευτικών δραστηριοτήτων στη Μεσόγειο και καλύτερη εφαρμογή των υπαρχόντων κανονισμών.
Η μελέτη διαπιστώνει ότι η πίεση της αλιείας στους πληθυσμούς των ψαριών συνεχώς εντείνεται μετά το 1990 και μέχρι σήμερα, καθώς όλο και περισσότερα ψάρια πιάνονται σε πολύ μικρή ηλικία στα δίχτυα των αλιέων. Αν αυτά τα νεαρά ψάρια αφήνονταν να φθάσουν σε ώριμη ηλικία, ώστε να γεννήσουν έστω μια φορά, τότε θα υπήρχε σημαντική βελτίωση στα αλιευτικά αποθέματα της Μεσογείου.
«Είναι καιρός η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι κυβερνήσεις να αρχίσουν να παίρνουν πιο σοβαρά την έρευνα και διαχείριση της Μεσογειακής αλιείας», δήλωσε ο κ. Βασιλακόπουλος. Η μελέτη, η οποία πραγματοποιήθηκε με τη συνεργασία των Χρήστου Μαραβέλια και Γιώργου Τσερπέ, δείχνει ότι μετά το 1990 ο βαθμός εκμετάλλευσης των μεσογειακών ψαριών έχει αυξηθεί σταθερά, καθώς μειώνεται συνεχώς η επιλεκτικότητα των αλιέων και, παράλληλα, μειώνονται οι πληθυσμοί των ψαριών. Τα υπολογιστικά μοντέλα προσομοίωσης ανά είδος ψαριού δείχνουν ότι τα ιχθυαποθέματα θα ήταν πολύ πιο ανθεκτικά στην υπεραλίευση, αν τα ψάρια πιάνονταν λίγα χρόνια αφότου έφταναν στην αναπαραγωγική ωριμότητά τους.
Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για ψάρια όπως ο μπακαλιάρος και το μπαρμπούνι, που ζουν κοντά στο βυθό και συχνά πιάνονται σε πολύ μεγάλους αριθμούς από τα δίχτυα που ρίχνουν οι τράτες. Οι ερευνητές επισημαίνουν ότι οι πληθυσμοί των ψαριών της Μεσογείου περιέχουν μεγαλύτερη ποικιλία ειδών σε σχέση με τα ψάρια του Βορείου Ατλαντικού και, αντίστοιχα, στη Μεσόγειο χρησιμοποιείται μια μεγαλύτερη ποικιλομορφία αλιευτικού εξοπλισμού. Οι περισσότεροι αλιευτικοί στόλοι στη Μεσόγειο (πάνω από το 95%) είναι μικρής κλίμακας και καλύπτουν συνήθως μια τεράστια ακτογραμμή, πράγμα που καθιστά πιο δύσκολο τον έλεγχό τους από ό,τι σε άλλες θάλασσες.
Η οικονομική κρίση σε πολλές μεσογειακές χώρες κάνει ακόμη πιο μεγάλες τις δυσκολίες σωστής επιτήρησης της αλιείας, όπως επισημαίνουν οι Έλληνες επιστήμονες. Η μελέτη προβλέπει ότι στο μέλλον ακόμη περισσότερα είδη ψαριών θα εμφανίσουν συρρίκνωση, όχι μόνο στην Μεσόγειο, αλλά και σε άλλες περιοχές, όπως η Κίνα, η υποσαχάρια Αφρική και οι τροπικές θάλασσες.