Βασικά συστατικά της ευτυχίας ενός σκύλου

Εκτός από το γεγονός ότι ένας ευτυχισμένος σκύλος κάνει και τον ιδιοκτήτη του ευτυχισμένο, οι ειδικοί μας λένε ότι ακόμα και ο χρόνος ζωής του αγαπημένου μας τετράποδου επηρεάζεται από την ψυχολογική του κατάσταση.

Η εκπαιδεύτρια και σύμβουλος ψυχολογίας, συμπεριφοράς και ευζωίας σκύλου, Εριέττα Καραμπέτσου, εξηγεί στο ygeiamou.gr την αλληλεπίδραση που υπάρχει σε αυτή τη σχέση, σκύλου και ιδιοκτήτη/κηδεμόνα. «Η ποιότητα της σχέσης του σκύλου με τον κηδεμόνα του αποτελεί έναν από τους κύριους παράγοντες της ευζωίας του σκύλου. Ένα νέο ερευνητικό άρθρο των Marie Doane και Sirkke Sarenbo (Faculty of Health and Life Sciences, Department of Biology and Environment, University of Linnaeus, Sweden), υποστηρίζει πως η ποιότητα ζωής του σκύλου μας (QOL) συνδέεται με τη δική μας – και το αντίστροφο. Η ζωή με έναν σκύλο είναι, θα έλεγα, μαγική. Η σχέση που αναπτύσσεται, βασίζεται στην ανταλλαγή πληροφοριών μέσα από συμπεριφορές και συναισθήματα. Σκύλος και κηδεμόνας είναι τόσο βαθιά συνδεδεμένοι, που ο ένας επηρεάζει τον άλλον σε μόνιμη βάση.

Ας αναλογιστούμε τα προβλήματα που ενδέχεται να αντιμετωπίζει αυτή η σχέση και ας δούμε κάτω από την επιφάνεια. Τα προβλήματα συμπεριφοράς, θεωρώ πως χωρίζονται σε τρεις βασικές κατηγορίες:

Πρώτη κατηγορία: Οι φυσιολογικές και μη προβληματικές συμπεριφορές ενός σκύλου που «δυσκολεύουν» τον κηδεμόνα του. Τρανό παράδειγμα, η ούρηση ενός κουταβιού εντός σπιτιού και, μάλιστα, σε όλους τους χώρους. Κηδεμόνες δηλώνουν συχνά πως ο σκύλος τους παρουσιάζει «προβληματική συμπεριφορά» και αναφέρονται στο ότι κάνει την τουαλέτα του σε διάφορα σημεία, εκτός από εκείνο που έχουν ορίσει οι ίδιοι. Η συγκεκριμένη συμπεριφορά, κάθε άλλο παρά προβληματική είναι. Το «πρόβλημα» έγκειται στο ότι ο κηδεμόνας δεν έχει βοηθήσει το κουτάβι να καταλάβει πού είναι το μέρος όπου μπορεί να ανακουφίσει τις φυσικές του ανάγκες. Σε αυτές τις περιπτώσεις, το άγχος του κηδεμόνα -και ενίοτε ο θυμός του- στρεσάρουν τον σκύλο του.

Δεύτερη κατηγορία: Οι προβληματικές συμπεριφορές που παρουσιάζει ένας σκύλος και δημιουργούν, αυτόματα, πρόβλημα στον κηδεμόνα του. Ένα παράδειγμα: το πολύ συχνό φαινόμενο «τράβηγμα στο λουρί». Ο σκύλος μας τραβάει υπερβολικά το λουρί του κι έτσι ο περίπατος μαζί του είναι δύσκολος, έως και ακατόρθωτος πολλές φορές. Και πάλι, υπάρχουν τρόποι, μέθοδοι και ασκήσεις που μπορούν να βοηθήσουν τον σκύλο να συμπεριφέρεται πιο ήπια όταν συμπορεύεται με τον κηδεμόνα του.

Τρίτη κατηγορία: Σκυλιά με διάφορα θέματα, όπως κατάθλιψη. Υποφέρουν τα ίδια, όμως δεν δημιουργούν κανένα απολύτως πρόβλημα στη συμβίωση με τον κηδεμόνα τους, μιας και συνήθως είναι υποτονικά και με χαμηλά επίπεδα ενέργειας. Υπάρχουν, ευτυχώς, κηδεμόνες με ενσυναίσθηση, με ισχυρούς δεσμούς με τον σκύλο τους, που δεν παραβλέπουν τα σημάδια και απευθύνονται σε κάποιον ειδικό για βοήθεια.

Συνοψίζοντας, θα έλεγα πως στην πρώτη κατηγορία δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα, όμως ο κηδεμόνας, επειδή δυσκολεύεται, θεωρεί, λανθασμένα, πως ο σκύλος του παρουσιάζει προβληματική συμπεριφορά. Στη δεύτερη κατηγορία βλέπουμε ένα πρόβλημα συμπεριφοράς του σκύλου που έχει αντίκτυπο στον κηδεμόνα του. Και στην τρίτη, ένα πρόβλημα του σκύλου που δεν έχει καμία επίπτωση στη ζωή και την καθημερινότητα του κηδεμόνα του.

Οι σκύλοι, πολλές φορές, εμφανίζουν «προβλήματα συμπεριφοράς», ακριβώς επειδή δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στο κοινό μας περιβάλλον και δεν καλύπτονται οι βασικές ανάγκες του είδους τους. Η ευζωία ενός κατοικίδιου σκύλου στηρίζεται στην ποιότητα ζωής του, καθώς και στην ποιότητα ζωής του κηδεμόνα του. Ένα από τα κίνητρα για τη διεξαγωγή της έρευνας των Marie Doane και Sirkke Sarenbo ήταν η ανησυχία των ερευνητών ότι τα σκυλιά – σύντροφοι συχνά δεν παίρνουν αυτό που χρειάζονται.

Τι χρειάζεται, όμως, ο σύγχρονος κατοικίδιος σκύλος; Την πλήρη κάλυψη των αναγκών του, που έχουν να κάνουν με τη σωματική και πνευματική εκτόνωση και διέγερση, αλλά και συντροφικότητα. Πολλοί κηδεμόνες στερούν από τον σκύλο τους την απαιτούμενη εκτόνωση, με αποτέλεσμα να τον «οδηγούν» σε «προβληματικές συμπεριφορές», οι οποίες, με τη σειρά τους, δημιουργούν προβλήματα στη δική τους καθημερινότητα και ποιότητα ζωής. Εκείνοι προσπαθούν να διορθώσουν την «προβληματική συμπεριφορά» με αθέμιτους τρόπους, όπως φωνές, τιμωρία κ.λπ. και δημιουργούν έναν φαύλο κύκλο. Το πρόβλημα, όχι μόνον παραμένει, αλλά και επιδεινώνεται, δεδομένης και της ψυχολογικής πίεσης που δέχεται ο σκύλος τους.

Κλείνοντας, θα ήθελα να αναφέρω πως το «τρίπτυχο» που θεωρώ ότι είναι το κλειδί της αρμονικής συμβίωσης για ευτυχισμένους σκύλους και ευτυχισμένους κηδεμόνες, είναι: Πρώτον, η επικοινωνία μεταξύ σκύλου και κηδεμόνα. Η εκπαίδευση, στην πραγματικότητα, είναι ο δίαυλος αυτής της επικοινωνίας. Δεύτερον, ο σεβασμός στη φύση του σκύλου μας. Τρίτον, και σημαντικότερο, η εμπιστοσύνη του σκύλου στον κηδεμόνα του».