Oδοιπορικό για τις μπεκάτσες

Γράφει ο Κωνσταντίνος Καλφόπουλος, εκτροφέας-εκπαιδευτής

Φωτογραφίες: Μαίρη Βαρνάβα

Κάθε χρόνο κάνω προσπάθεια να βρω χρόνο να αποδράσω από την καθημερινότητα και από το σύγχρονο τρόπο ζωής. Δυστυχώς τα τελευταία χρόνια όλο και πιο δυσοίωνες γίνονται οι στιγμές για τους περισσότερους να καταφέρουν να βρουν λίγο χρόνο και να κυνηγήσουν, να βρουν ηρεμία μέσα σε ένα αθόρυβο δάσος κυνηγώντας με τον σκύλο τους και ξετρυπώνοντας μπεκάτσες. Δοξάζω το Θεό που κατάφερα να έχω τη δική μου γωνιά δάσους και ένα ξύλινο σπιτάκι να περιμένει πάνω στο βουνό, ώστε κάθε χρόνο να κάνω τις νέες μου παρατηρήσεις στις μπεκάτσες και να κυνηγήσω, ώστε να αξιολογήσω νεαρούς σκύλους, κάθε χρόνο στο τρέιλερ μου.

Φέτος, λοιπόν, είχα 5 σκύλους, 3 Κούρτσχααρ, 1 Σέττερ και 1 χαρισματικό Επανιέλ Μπρετόν, που ανέλαβα να τους δείξω μπεκάτσες. Ανέβηκα στη Μακεδονία μετά τα Χριστούγεννα και έκατσα 2 εβδομάδες με ελπίδα και τους καλύτερους οιωνούς από πλευράς καιρού, ώστε να έχω πολλές συναντήσεις με την περιβόητη «βασίλισσα του δάσους». 

Ο κύριος στόχος αυτού του άρθρου είναι να σας  περιγράψω τι είδα μέσα από το φετινό μου κυνήγι. Το πρώτο πράγμα που μου έρχεται στο μυαλό είναι η ορατή πλέον διαφορά στη συμπεριφορά της μπεκάτσας τα τελευταία χρόνια. Άποψη μου είναι ότι η πίεση που δέχεται στις χώρες τις κεντρικής και βόρειας Ευρώπης, τα πουλιά που εμφανίζονται αργότερα σε εμάς, είναι πιεσμένα, επιφυλακτικά στις περισσότερες περιπτώσεις. Παρόλα ταύτα στον  κανόνα που προσπαθούμε να δημιουργήσουμε εμείς οι παρατηρητές του βουνού, υπάρχουν εξαιρέσεις.

Για να σας το μεταφράσω αυτό πρακτικά θα σας πω ότι οι περισσότερες μπεκάτσες δεν στήνονται εύκολα να φερμαριστούν, ποδαρώνουν με την πρώτη ευκαιρία και φεύγουν όσο πιο αθόρυβα γίνεται. Αν και κυνηγάω στον ίδιο τόπο 15 χρόνια, ήμουν τυχερός γιατί το 80% των «θαλαμιών» μου ήταν γεμάτα λόγω των συνθηκών. Κάτι όμως που ακόμα δεν έχει διαβρώσει αυτό το περιβάλλον που κυνηγώ, είναι ότι είναι πολύ απρόσιτο μέρος και το συγκεκριμένο θήραμα δεν κυνηγιέται.

Η διαφορά λοιπόν είναι ότι φέτος το παγωμένο κύμα από την Αλάσκα ήρθε από τον Νότο προς το Βορρά με αποτέλεσμα να σπρώξει πάρα πολλά πουλιά να φύγουν από την Πελοπόνησσο και την Στερεά Ελλάδα, προς την Μακεδονία και την Ήπειρο. Τις ημέρες που χιόνιζε στην Αττική και στα νησιά εμείς είχαμε μια φοβερή παγωνιά που δημιουργούσε πρόβλημα και σε μένα αλλά και στα σκυλιά. Θεώρησα λοιπόν ότι τις μέρες που είχε παγωνιά θα ξεκινούσα λίγο πιο αργά γύρω στις 8:00 και θα έπιανα τα πρώτα ανατολικά προσήλια. Παρόλο λοιπόν που οι γνώσεις μου, μου έλεγαν να ακολουθήσω αυτές τις τακτικές θήραμα δεν έβρισκα στους αριθμούς που ανέμενα. Φανταστείτε ότι το χώμα μέχρι τις 12:00 η ώρα  το μεσημέρι ήταν τόσο παγωμένο που στο περπάτημά μου ακουγόταν ένα ξερό τρίξιμο που στην ησυχία του δάσους αντηχούσε ως κάτι το ανισσόροπο.  Και ενώ θα περίμενε κάποιος ότι σε έναν τέτοιο τόπο, δεν θα έβρισκε πουλιά, όπου υπήρχε μικρό ρυάκι μέσα στο δάσος ή κατακρατούσε σε κάποιο σημείο νερό, βρήκα μέχρι και 3 μπεκάτσες μαζεμένες μέσα σ΄αυτό το σημείο.

Ένα άλλο χαρακτηριστικό φέτος που έκανε τη διαφορά ήταν η ποικιλία φυλών που είχα. Αυτό με έκανε για άλλη μια χρονιά να κάνω τις παρατηρήσεις μου, σε σχέση με το παρελθόν, για την εξέλιξη των φυλών αλλά και τη διαφορά των ατόμων. Δεν μπορείς να ζητάς από ένα σέττερ να έχει ένα ξυραφιστό καλπασμό με μεγάλα ανοίγματα, αλλά ζητάς από αυτό να έχει και την ανάλογη δυνατότητα όσφρησης. Δεν μπορείς να έχεις στο τρέιλερ σου ένα επανιέλ μπετόν και να μην είναι η προσωποποίηση ενός πορτοκαλί «διάβολου» που χώνεται στα πιο σκληρά σημεία (αγριοτριανταφυλιές, παλιουργίες) να ξετρυπώσει μια μπεκάτσα που έχει καλμουφλαριστεί και προστατευτεί στα συγκεκριμένα φυτά. Δεν μπορείς να έχεις ένα κούρτσχααρ που να αψηφά το κρύο, τα παγωμένα νερά και να ψάχνει να βρει με πάθος μπεκάτσες αλλά και να απορτάρει μια φτερουγάτη μπεκάτσα μέσα σε μια πυκνή πουρναριά.

Αυτά τα θέτω ως δεδομένα, δηλαδή ότι κάθε φυλή έχει τα γνωρίσματά της και ότι οι εκτροφείς εδώ και τόσο χρόνια πάσχισαν για τη διαφορετικότητα, ώστε ο τελικός χρήστης που είναι ο κυνηγός να έχει περιθώρια επιλογής σκύλου. Βεβαίως όλα αυτά δεν μπορούμε να τα ζητάμε εάν δεν έχουμε ψάξει να βρούμε τον κατάλληλο εκτροφέα που θα μας δώσει τις εγγυήσεις για το σκύλο που θα επενδύσουμε χρόνο και χρήμα. Θερμή, λοιπόν, παράκληση στους ιδιοκτήτες αλλά και υπενθύμιση του σωστού, ότι δίνουμε για εκπαίδευση το σκύλο που εμείς και κάποιος ειδικός μας πιστοποιήσει ότι είναι ταλέντο. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να πιστεύουμε ότι ένας σκύλος με μέτριο ταλέντο θα καταφέρει με την εκπαίδευση να πάει σε ένα άλλο επίπεδο.

Επίσης η μπεκάτσα δεν ενδείκνυται για θήραμα που θα ξεκινήσει ένα νεαρό σκυλί. Γι΄αυτό πριν ξεκινήσουμε τα κυνηγόσκυλά μας στο συγκεκριμένο θήραμα, πρέπει να έχουμε βγάλει τα νεαρά σκυλιά μας σε ευκολότερες συνθήκες. Μπορεί να σας φαίνεται περίεργο που το αναφέρω αλλά υπάρχουν ακόμα κυνηγοί που πιστεύουν ότι τα σκυλιά τους πρέπει να ξεκινήσουν από το «πανεπιστήμιο».

Επιπλέον, πρέπει να θυμάστε και να ξεχωρίζεται το μέτριο και το καλό σκύλο στις μπεκάτσες. Ένα από τα γνωρίσματά του είναι να επιδεικνύει ιδιαίτερη ευκολία στο ξαναβρίσκει τις μπεκάτσες όταν δεν μπορέσαμε να τις πάρουμε με την πρώτη.

Να δείχνει τάσεις αυτονομίας, δηλαδή να παίρνει τόπο και να εμφανίζεται μπροστά μας ανά πέντε λεπτά. Σκύλοι που ξεκινάνε με διαφορετικό τρόπο δεν μπορούν να γίνουν καλοί κυνηγοί μέσα στο δάσος. Για να προετοιμάσουμε τέτοια σκυλιά σε μικρή ηλικία θα σας πρότεινα να τα βγάλετε σε φασιανούς.

Κλείνοντας θα ήθελα να πω ότι για όλους το κυνήγι της μπεκάτσας είναι συναρπαστικό αλλά πρέπει να μας διακατέχει η σύνεση ότι όσο χρόνο δαπανήσουμε στο συγκεκριμένο κυνήγι ανάλογο σκύλο και επιτυχίες θα έχουμε στη «βασίλισσα» του δάσους.

Για περισσότερες φωτογραφίες από το οδοιπορικό μου επισκεφτείτε την ιστοσελίδα http://kurzhaarverginas.blogspot.gr/.